Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Adonis annua & Prunus brigantina

fotò
fotò
Roubisso

Adonis annua

Ranunculaceae

Àutri noum : Moussuret, Galant, Rubisso, Rubico.

Noms en français : Adonis annuelle, Adonis goutte-de-sang.

Descripcioun :
La roubisso es uno tras que poulideto planto que trachis dins li meissoun e que se recounèis eisa emé si flour roujo coulour de sang. Èi proun ramificado e desplegado au sòu. Li fueio soun proun primo e ramificado peréu.

Usanço :
Coume tóuti li Ranunculaceae, es uno planto empouisounanto que caup de glucoside (adonidoside, adoniverdoside) que douno de proublèmo digestiéu, cardia e renau e podon peréu douna la mort emé arèst respiratiéu.

Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Adonis
Famiho : Ranunculaceae



Coulour de la flour : Roujo
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 3 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Mai à avoust

Liò : Champ - Tepiero seco - Meissoun
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Adonis annua L., 1753

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Adonis annua & Prunus brigantina

C
C
CC
C
R
C
R
RR

Coumpara Roubisso emé uno autro planto

fotò

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò